Geluid: Onmisbaar in een effectieve bedrijfsfilm

Welke soorten bedrijfsfilms zijn er en waarvoor worden ze gebruikt?

Dat de kwaliteit van het geluid essentieel is voor een goede bedrijfsfilm staat buiten kijf. Wanneer een kijker niet of nauwelijks kan verstaan wat je probeert te vertellen, haakt hij  af of komt je boodschap niet helder over. Deze stoorzender moet te allen tijde voorkomen worden en daar is in veel gevallen professionele opnameapparatuur en audiosoftware voor nodig. Pas wanneer de geluidskwaliteit in orde is, kan er verder worden gekeken naar de mogelijkheden die audio te bieden heeft.

Maar voordat er allemaal geluidjes en muziekjes worden toegevoegd aan een film, is het belangrijk om vast te stellen om wat voor een soort bedrijfsfilm het gaat en met welk doel de film wordt gemaakt. De term ‘bedrijfsfilm’ omvat namelijk alle soorten films die voor zakelijke en informatieve doeleinden zijn bedoeld. Een bedrijfsfilm loopt dus uiteen van een promotiefilm, productvideo, bedrijfsanimatie of instructievideo tot een aftermovie van een evenement.

Het zal je daarom ook vast niet verbazen dat ieder type film een eigen invulling van het geluid heeft. Maar, uit welke soorten geluid bestaat een bedrijfsfilm eigenlijk?

Vier vormen van geluid

Bij het maken van een bedrijfsfilm zijn in principe vier vormen van geluid die achteraf beïnvloedbaar zijn, namelijk:

1. Sfeergeluiden
2. Geluidseffecten
3. Stemmen / voice-over
4. Muziek

Met deze vier geluidsvormen wordt een bedrijfsfilm gemaakt, versterk je de boodschap en maak je het gewenste gevoel bij de doelgroep los. Hoe dat in z’n werk gaat, heeft voor een groot deel te maken met ons brein en hoe mensen op geluid reageren.

De invloed van geluid op onze hersenen

Dat geluiden en hersenen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, is niets nieuws. Geluiden triggeren namelijk ons gehoorzintuig en stellen ons in staat om een bepaalde werkelijkheid waar te nemen. Dit gebeurt doordat geluidsgolven het trommelvlies in ons oor laten trillen, waarna deze trillingen in het gehoororgaan worden omgezet in signalen. Deze signalen worden uiteindelijk door onze hersenen geïnterpreteerd zodat we daadwerkelijk iets horen.

Sfeergeluiden in een bedrijfsfilm

Maar, wanneer je geluiden hoort neem je ze niet alleen waar, je krijgt er een bepaald gevoel bij of het maakt een reactie los. Door sfeergeluiden aan een film toe te voegen kan een gevoel of sfeer worden versterkt, zonder dat de kijker van een film dit bewust doorheeft. Bij het horen van een suizende wind en het ‘oehoeën’ van een uil krijg je bijvoorbeeld meteen het gevoel dat je in een spannende scène bent beland. Deze sfeergeluiden zijn echter niet overheersend maar wel medebepalend voor de algehele sfeer van de film.

Geluidseffecten in een bedrijfsfilm

Een ander instrument dat een videoproductiebedrijf heeft om een beeld te versterken zijn geluidseffecten. Deze kunstmatig gecreëerde of gemanipuleerde geluiden worden later toegevoegd aan het beeld zodat de ervaring nog intenser wordt. Denk bijvoorbeeld aan de slippende banden in een achtervolgingsscène of een harde klap wanneer iemand een rechtse directe te verwerken krijgt.

Geluidseffecten zijn trouwens helemaal niet nieuw. Ze werden namelijk al in de Griekse Oudheid gebruikt bij theatervoorstellingen om bijvoorbeeld galopperende paarden na te bootsen. Maar, wellicht de bekendste toepassing van geluidseffecten was in het radiohoorspel ‘The War of the Worlds’ in 1938. Miljoenen Amerikanen zouden totaal hysterisch zijn omdat ze écht geloofden dat ze werden aangevallen door Marsmannetjes.

Helaas voor de mythe bleek deze paniek in werkelijkheid iets minder massaal, maar het geeft wel de kracht van geluidseffecten aan die ook voor marketingdoeleinden gebruikt kunnen worden. Zo kunnen slim toegepaste geluidseffecten ervoor zorgden dat de kijker zijn of haar aandacht ergens op richt of blijft vasthouden.

Reclamemakers voegen daarom geluiden toe aan een reclame die voor de doelgroep herkenbaar zijn en direct hun aandacht trekken. Effectieve voorbeelden hiervan zijn onder andere een lachende baby in een reclame voor luiers of het onweerstaanbare geluid van het openen én inschenken van een colaatje met ijsblokjes.

De keuze voor een voice-over

Naast geluiden zijn stemmen ook heel bepalend voor een bedrijfsfilms. Naast direct opgenomen stemmen, zoals bij een interview, wordt er bij bedrijfsfilms en animaties vaak gebruik gemaakt van een voice-over. De keuze van de stem, het geslacht en de tone of voice is hierbij vaak doorslaggevend bij de overtuigingskracht van bedrijfsfilms en reclames.

Dit komt allereerst doordat we over het algemeen niet graag afwijken van onze stereotypen. Het komt toch een beetje ongeloofwaardig over als een vrouw een reclame voor een nieuw scheerschuim inspreekt of wanneer een lage mannenstem een nieuw maandverband (met extra lange vleugels) aanprijst. De keuze voor een man of vrouw is bij deze voorbeelden vrij duidelijk, maar de invloed van een stem is vaak veel genuanceerder dan dat.

Zo wordt een lage mannenstem eerder geassocieerd met kracht, autoriteit en vertrouwen. Daarom worden er vooral mannelijke voice-overs gebruikt voor bedrijfsfilms en reclames voor verzekeringen en financiële dienstverlening. Het vertrouwen van de doelgroep is bij dit soort diensten namelijk van groot belang en wanneer een mannelijke voice-over net voor dat beetje extra vertrouwen kan zorgen, zou je als marketeer stom zijn om daar geen gebruik van te maken.

Daarentegen komt een vrouwelijke voice-over veelal overtuigender, rustgevender en sympathieker over. Een vrouwenstem kan daarom goed werken voor neutrale producten waarbij mensen nog overtuigd moeten worden of voor reclames waar voornamelijk op het inlevingsgevoel wordt ingespeeld. Denk hierbij aan huishoudelijke producten of andere producten waarvoor veel alternatieven zijn.

Nog een stapje verder gaan we als we kijken naar de demografische kenmerken van voice-overs. We hebben de neiging om mensen te vertrouwen die op ons lijken qua geslacht, leeftijd en accent. Wil je dus jongeren aanspreken met je bedrijfsfilm of aanzetten tot een bepaald gedrag? Dan kun je het beste kiezen voor een jongere voice-over. Wil je specifiek de bewoners van het platteland van benaderen? Kies dan voor iemand met een typerend accent.

Tone of voice

Naast de keuze voor een man of een vrouw, is het heel belangrijk dat er goed wordt nagedacht over de tone of voice van een voice-over. Met de tone of voice wordt de spreekstijl bedoeld, dus het gaat niet zozeer om wat er gezegd wordt, maar de manier waarop. Bij een bedrijfsfilm kan er bijvoorbeeld heel formeel of informeel worden gesproken, serieus of luchtig, heel commercieel of juist informatief. Een geschikte keuze is volledig afhankelijk van het type product, de markt, de doelgroep, het imago dat je als bedrijf wil uitstralen en natuurlijk het doel dat je voor ogen hebt.

Deze facetten moeten allemaal op elkaar zijn afgestemd, want wanneer de voice-over en tone of voice totaal niet stroken met de rest van de bedrijfsfilm, zal de boodschap ook niet overkomen.

De invloed van muziek in een bedrijfsfilm

Naast omgevingsgeluiden of stemmen worden onze hersenen ook sterk beïnvloed door ‘abstracte’ geluiden van muziek. Muziek heeft zelfs invloed op ons lichaam, doordat het delen van het brein stimuleert waar ook je motoriek wordt geregeld (motor cortex). Niet meer dan logisch dus, dat je moeilijk stil blijft staan wanneer je favoriete dansplaat door de speakers galmt!

Naast dat muziek je dansmoves stimuleert, heeft het ook nog een groot effect op een aantal andere belangrijke gebieden in je brein. Gebieden die bijvoorbeeld invloed hebben op je emotie en empathisch vermogen (nucleus accumbens en amygdala). Met andere woorden: De muziekkeuzes in een bedrijfsfilm dragen bij aan het oproepen van emoties waarmee het bedrijf of product mee geassocieerd wil worden.

 

De invloed van muziek op het geheugen

Bovendien wordt muziek ontzettend makkelijk op in ons geheugen opgenomen (Hippocampus). Een gegeven waar marketeers op verschillende manieren dankbaar gebruik van maken.

Veel bedrijven voegen bijvoorbeeld een audiologo toe aan hun reclames. Een audiologo is een kort, compact geluidsfragment dat als muzikaal beeldmerk in ons hoofd wordt geplant. Al bij het horen van een paar klanken weet je vervolgens om welk bedrijf het gaat. Voorbeelden van sterke audiologo's komen van T-Mobile, McDonald's en Intel.

Een ander muzikale marketingmethode die veelvuldig in de reclame wereld is toegepast zijn ‘jingles’. Bij een jingle wordt een slogan of bedrijfsnaam gezongen zodat je hem makkelijk blijft onthouden. En hoewel ‘jingles’ vooral vroeger veel gebruikt werden zijn er vandaag de dag ook nog steeds bedrijven met een herkenbare jingle.

Want, waar ga je bijvoorbeeld heen als je een sterretje in de voorruit hebt? Of welke drogisterij is steeds verrassend en altijd voordelig? En liever welke leverworst ook alweer? Juist,.. heel irritant, maar wel effectief door de manier waarop ons brein op muziek reageert.

Het belang van geluid

Geluid speelt dus een essentiële rol bij het maken van een effectieve en waardevolle bedrijfsfilms. Of het nu gaat om het stimuleren van de verkoop, het verkrijgen van meer naamsbekendheid of het positioneren van een bedrijfsimago. Mede door de juiste toepassing van verschillende soorten geluid zijn er krachtige tools voorhanden om jouw marketingdoelen te behalen.